ضدخاطرات

در شرايط سختي، دل‌هاي‌تان نرم مي‌شود!
مثلا: اگر از کسي سوال‌اي کرده‌ايد و منتظر پاسخ مناسب‌اش هستيد، آن‌گاه به همه‌ي کسان‌اي که از شما سوال مي‌پرسند پاسخ مناسب خواهيد داد.
(يعني اين‌که اين روزها من آدم خوبي شده‌ام و مسايل علمي و اخلاقي‌تان را حل مي‌کنم. البته فقط به صورت اي-ميل چون فقط منتظر اي-ميل هستم.)

دقيقا مشخص نيست به چه چيزي بايد غر زد چون موارد شکوه‌دار از شمارش خارج‌اند.
يکي‌شان ماجراي فاطمه حقيقت پژوه است. او همسر صيغه‌اي خود را در سال 1376 به دليل آن‌که همسرش قصد داشت به دختر 15 ساله‌اش تجاوز کند به قتل رساند. او محکوم به اعدام مي‌شود و قرار بود حکم اعدام دي‌روز اجرا شود که گويا نشده است. به نظر مي‌رسد که روند دادگاه او مشکل‌دار بوده است. امضا جمع‌کني‌اي راه افتاده است. اگر مخالف حکم اعدام‌ايد، لطفا آن را امضا کنيد. براي توضيحات بيش‌تر هم به وبلاگ فرين عاصمي (ترزا) مراجعه کنيد. مثلا اين پست.

اين از اعتراض اول … مشکل ديگر ژيلا است! ژيلا دختر 13 ساله‌ي مريواني‌ايست Ú©Ù‡ به جرم روابط نامشروع با برادرش محکوم به سنگسار شده است. بله! درست خوانديد، 13 ساله! ناهيد رياضي از کانون رهايي زن (اين ديگر چيست؟) مسوول پي‌گيري‌ي اين موضوع شده است Ùˆ خواسته است Ú©Ù‡ با ارسال نامه‌هايي به آقايان خاتمي،‌ هاشمي شاهرودي، Ùˆ اتحاديه اروپا (کجاي‌اش؟) درخواست توقف چنين کاري را بکنيم. جزييات بيش‌تر را مي‌توانيد در اين‌جا بخوانيد ولي مثلا نامه‌ي من به حضرات را در همين زير مي‌آورم. شما هم اگر دوست داشتيد، چنين نامه‌اي به ÙŠÚ©ÙŠ بنويسيد.

—– Original Message —–
From: SoloGen the Great
To: khatami[at]president[dot]ir ; irjpr[at]iranjudiciary[dot]org ; civis[at]europarL[dot]eu[dot]int
Cc: nahid[at]mail[dot]danbbs[dot]dk
Sent: Thursday, October 14, 2004 9:17 PM
Subject: Against stoning Zhila
—
Dear President Khatami,
I heard that Zhila, a 13 years old girl in Marivan, was sentenced to be stoned. It is against the human right to stone and kill a child; so I ask you to consider this case and order to stop that maddish act.
Best regards,
SoloGen the Great
cc: Ayatollah Shahroudi, Europen Union, Nahid Riazi

(مشخص است Ú©Ù‡ براي اين‌که رييس جمهور محبوب Ùˆ خانم رياضي دچار spam نشوند، @ها Ùˆ … تبديل به [at] Ùˆ … شده‌اند).
اعتراض‌هاي ديگر چون مساله‌ي مرگ Ùˆ زندگي در ميان نيست، به پست‌هاي بعدي موکول مي‌شود. راستي ÙŠÚ© سوالي … شما موافق Ø­Ú©Ù… اعدام هستيد يا خير؟ اگر مخالف هستيد، نظرتان در مورد جنايت پاکدشت چيست؟ بيجه بايد کشته شود يا خير؟

پ.ن: در ادامه‌ي خبر ژيلا بگويم که مي‌توانيد در اين امضا جمع‌کني شرکت کنيد و يا به اين سايت سر بزنيد و يا هر دو کار را با هم بکنيد.

چرا هميشه وقتي مي‌خواهيم بازي‌هاي تيم ملي‌ فوتبال ايران را ببينيم بايد سيستم عصبي‌ي مرکزي‌مان از حلق‌مان بيرون کشيده شود؟ علت خاصي دارد يا همين‌طوري است؟! به هر حال، پيروزي اعصاب خردکن ايران بر قطر مبارک باشد!

بازي‌ي جالبي است مرگ هم‌زمان اين دو: ژاک دريدا و کريستوفر رييو!
از يک طرف ابراهيم نشانه‌ شکن سرطان مي‌گيرد و مي‌ميرد و از طرف ديگر بت اعظم هاليوود دچار حمله‌ي قلبي مي‌شود و از بين مي‌رود.

دريدا را تقريبا نمي‌شناسم و شناخت‌ام نسبت به او محدود به از کنارش رد شدن‌هاست. دريدا، فيلسوف ساختارشکن يکي دو روز پيش از دنيا رفت.
کريستوفر رييو (Christopher Reeve)، اما، شخصيت شناخته‌شده‌اي براي‌ام بود. هيچ‌گاه اولين برخوردم با او را فراموش نمي‌کنم – برخوردي پر از ستايش و تعجب. يادم مي‌آيد مهماني‌اي رفته بوديم –که از اقوام شوهر خاله‌ام بودند- و آن‌جا براي اين‌که من‌ شش هفت ساله را که حوصله‌ام سر رفته بود سرگرم کنند پيش‌نهاد دادند تا فيلم‌اي ببينم. من تصور کردم منظورشان از آن فيلم،‌ همان زورو است (اسامي را قاطي کرده بودم) و مخالفت کردم چون از زورو خوش‌ام نمي‌آمد. با اين همه چندان طول نکشيد که کاري کرد که از عهده‌ي هيچ زورويي بر نمي‌آيد: آسانسور برج ايفل را تا فضاي خارج جو برد و در آن‌ها رهاي‌اش کرد تا انفجار بمب درون آن به کسي آسيب نرساند! بله! حالا مي‌شد اسم‌اش را باور کرد – آخر او واقعا سوپرمن بود!
دريدا را آن‌قدر نمي‌شناختم که ناراحت شوم، اما سوپرمن جزو همان مجموعه نشانه‌هايي است که شبکه‌ي پيچيده‌ي معاني‌اش (معناي سوپرمن بودن) در ناخودآگاه کودکي‌ام تنيده شده است و رفتن چنين افرادي –درست مثل لارا برانيگان- حس خاص‌اي به من القا مي‌کند که هنوز اسم‌اي براي‌اش ندارم ولي ترکيبي است از نوستالژي‌ي دوران کودکي و ضربه‌هايي به ناخودآگاه در-کودکي شکل گرفته‌ام و چيزهاي ديگري که هنوز درک درستي از آن‌ها ندارم. آيا مي‌بايست يواش يواش به چنين چيزهايي عادت کنم؟

پ.ن: اگر مي‌خواهيد در مورد دريدا چيز بيش‌تري بدانيد، مي‌توانيد براي شروع به اين نوشته‌ي پويان مراجعه کنيد.

ÙŠÚ©ÙŠ از کارهاي لذت‌بخش براي‌ام، به کار کشيدن کامپيوترهاست. خوش‌ام مي‌آيد ببينم کامپيوتري براي حل مساله‌اي ساعت‌هاي متوالي به زحمت مي‌افتد Ùˆ البته در آخر جواب مورد نظرم را مي‌يابد. اولين تجربه‌هاي‌ام به 14-13 سال پيش Ùˆ زمان C64 باز مي‌گردد Ùˆ اين‌که کلي ضرب Ùˆ تقسيم Ùˆ … پشت سر هم رديف مي‌کردم Ùˆ بعد مي‌گفتم حساب‌اش کند Ùˆ کامپيوتر 1 مگاهرتزي‌ي بي‌چاره دو – سه ثانيه‌اي طول مي‌داد تا پاسخ بدهد. کاربرد طولاني‌ي ديگرم، کشيدن فراکتال مندلبرات بود Ú©Ù‡ فکر کنم کمِ Ú©Ù… ÙŠÚ© ساعت طول مي‌داد – گرچه برنامه‌اش از خودم نبود Ùˆ فقط تايپ‌اش کرده بودم. پس از آن نيز مسايل ديگري پيدا مي‌شد Ú©Ù‡ کامپيوترم طول مي‌داد Ùˆ عشق من سريع‌تر کردن آن‌ها بود. هميشه از سريع‌تر ساختن برنامه‌ها لذت مي‌بردم Ùˆ حتي به ياد دارم Ú©Ù‡ کد اسمبلي مي‌نوشتم تا برنامه سريع‌تر شود (گمان کنم ديگر کم‌تر کسي در اين روزگار چنين کاري کند). از جمله‌ي اين برنامه‌هاي زمان‌بر Ùˆ البته سريع شده، برنامه‌ي دفتر تلفن‌ام بود Ú©Ù‡ با ليست‌هاي هزار تايي هم سر Ùˆ کله مي‌زد (خوب به خاطر دارم Ú©Ù‡ چقدر زحمت کشيدم تا بتوانم به صورت تطبيقي از حداکثر فضاي باقي‌مانده‌ي 640KB قابل استفاده در DOS استفاده کنم) Ùˆ در زمان خيلي کمي ليست‌ها را مرتب مي‌کرد. در ضمن همه‌ي روتين‌هاي نمايش‌اش هم مستقيم به حافظه‌ي تصوير مي‌نوشت Ú©Ù‡ آن زمان کار بسيار جالبي بود. همم … گاهي فکر مي‌کنم Ú©Ù‡ اگر مطابق آن‌چه از قبل انتظار مي‌رفت مهندسي‌ي کامپيوتر را انتخاب کرده بودم، الان Ú†Ù‡ اتفاقي براي‌ام مي‌افتاد. گرچه الان خوش‌حال‌ام Ú©Ù‡ در آن مسير نيافتادم. بگذريم، داشتم از عمليات زمان‌بر مي‌گفتم. درست Ú©Ù‡ هميشه سعي مي‌کردم تا کارهايي بکنم Ú©Ù‡ حسابي طول بکشد، اما Ú©Ù… پيش مي‌آمد برنامه‌اي مي‌نوشتم Ú©Ù‡ زمان محاسبه‌اش از چند دقيقه فراتر مي‌رفت. خوش‌بختانه زياد طول نکشيد تا به روش‌هاي تکاملي آشنا شدم. روش‌هاي تکاملي –اگر براي حل مساله‌اي استخوان‌دار به کار رود- معمولا به چند دقيقه محاسبه رضايت نمي‌دهد Ùˆ حتي ÙŠÚ©ÙŠ دو ساعت زمان نيز براي‌شان غيرطبيعي نيست. مسايل زيادي را با اين روش‌ها حل کرده‌ام Ùˆ هميشه هم دوست داشته‌ام Ú©Ù‡ مسايلي را انتخاب کنم Ú©Ù‡ محاسبه‌ي fitnessاش (ميزان تطابق موجود با محيط) حسابي طول بکشد. يادم نيست رکورد اين ماجرا چقدر است ولي به هر حال Ú©Ù… نبوده است Ùˆ فکر کنم ÙŠÚ©ÙŠ از بيش‌ترين‌هاي‌اش همين چند وقت پيش بود Ùˆ حدود 5 ساعت طول کشيد. البته خوش‌بختانه دنيا پر است از چيزهايي Ú©Ù‡ محاسبه‌شان وقت‌گيرست – مثلا حل معادلات ديفرانسيل با روش‌هاي عددي. ÙŠÚ© مورد ديگر –که رکورد من حساب مي‌شود- استفاده از شبکه‌ي عصبي‌ي هاپفيلد (Hopfield) براي حل مساله‌اي بهينه‌سازي است Ú©Ù‡ فکر کنم ÙŠÚ©ÙŠ از اجراهاي‌ام 36 ساعت متوالي طول کشيد. نمي‌شود باور کرد Ú©Ù‡ چقدر کيف مي‌دهد وقتي مي‌بيني کامپيوتر بيچاره‌ات واقعا کند شده است Ùˆ به زور ÙŠÚ© صفحه‌ي جديد را باز مي‌کند. اممم … نه،‌ اسم اين ساديسم نيست ولي بي‌شباهت هم نيست!

دي‌روز در راه دانش‌گاه به مساله‌ي تعامل (interaction) Ùˆ اراده‌ي خداوندي فکر مي‌کردم. اگر قرار باشد از ماورا طبيعت ارتباطي با طبيعت صورت بگيرد Ùˆ در همان حال قوانين فيزيک برقرار باشند، Ú†Ù‡ راهي مي‌توان تصور کرد؟ مي‌دانيم Ú©Ù‡ اگر بخواهيم قوانين فيزيک بر اين جهان (فيزيکي/طبيعي) صادق باشد، بايد بتوان تنها با دانستن حالت جهان، در مورد آينده‌اش نظر داد. اما شايد اين فرض، درست نباشد. مثلا مي‌دانيم Ú©Ù‡ اگر به محدوده‌ي عدم قطعيت برسيم، آن‌گاه قطعيتي در مورد وضعيت سيستم نداريم. تنها چيزي Ú©Ù‡ مي‌دانيم، هاله‌اي از نايقيني است Ú©Ù‡ تفسير احتمالاتي دارد. دو روي‌کرد در مورد عدم قطعيت فيزيکي به ذهن مي‌رسد: 1-عدم قطعيت ذاتي جهان فيزيکي است. 2-عدم قطعيت ناشي از درک ناقص ما از قوانين فيزيکي است. اگر برداشت (1) را باور داشته باشيم، آن‌گاه مساله‌ي تعامل بسيار هيجان‌انگيز مي‌شود: تعامل –اگر بخواهد وجود داشته باشد- در جايي رخ مي‌دهد Ú©Ù‡ عدم قطعيت وجود دارد. در واقع، عدم قطعيت زيرفضايي (از فضاي Ú©Ù„ کيهان) است Ú©Ù‡ جهان فيزيکي با جهان متافيزيکي “مي‌تواند” تعامل داشته باشد. حال برگرديم به اراده‌ي خداوندي. اگر بخواهيم قوانين فيزيک را تا حد ممکن حفظ کنيم –و مثلا تفسير فعلي‌ي فيزيک از جهان را حفظ کنيم Ùˆ نه به مکانيک کوانتومي کاري داشته باشيم Ùˆ نه به مکانيک نسبيتي- مي‌توانيم به خداوندگار اجازه دهيم از طريق اين زيرفضاي عدم‌قطعيتي به دنيا دست‌رسي داشته باشد (شايد خدا براي اين‌که ما را خوش‌حال نگاه دارد، اجازه داده تا حد ممکن دنيا را در اختيار داشته باشيم ولي براي از بين نرفتن کنترل کامل‌اش به جهان،‌ از طريق سوراخ‌هاي ريزي هم‌چنان با جهان تعامل‌اش را حفظ کرده). حال اين سوال مطرح مي‌شود Ú©Ù‡ آيا خداوند با داشتن چنين زيرفضايي، قادر به اعمال قدرت لايتناهي خودش هست يا خير؟ نگاهي ممکن است بر اين باور باشد Ú©Ù‡ اين محدوده‌هاي Ú©ÙˆÚ†Ú©ØŒ آن‌قدر قدرت کمي براي تعامل با جهان دارند Ú©Ù‡ مثلا به خداوند اجازه نمي‌دهند Ú©Ù‡ کوهي را منفجر کند يا حتي سنگي را تکان دهد. اما راه حل من اين است: خداوند مي‌تواند از تئوري‌ي آشوب استفاده کند! خدا اگر بخواهد در زمان t اتفاقي بزرگ در جهان ايجاد کند، مي‌بايست از زمان t-T (Ú©Ù‡ T هم خيلي Ú©Ù… نيست) شروع کند به برنامه‌ريزي. خداوند –که مدل Ùˆ حالت جهان را دارد- مي‌تواند با تغييري بسيار Ú©ÙˆÚ†Ú© (Ú©Ù‡ از طريق همان سوراخ‌هاي ريز نيز قابل اعمال است)ØŒ حالت بعدي‌ي جهان را بسيار متحول کند.

پي‌نوشت: 1) اين نوشته مربوط به چند هفته‌ي پيش مي‌شود، در نتيجه من دي‌روز به دانش‌گاه نرفته بودم. 2) MT مي‌گويند که اين 1000امين پست اين وبلاگ است. با اين حساب، در اين دو-سه سال اصلا کم ننوشته‌ام. گرچه تنها حدود 200 پست‌اش براي شماي خواننده قابل دست‌رسي است. 3) خوش‌حال مي‌شوم اگر کسي در اين‌باره نظري دارد، براي‌ام پيام -چه کامنت و چه نامه- بگذارد. من هنوز درباره‌ي مساله‌ي تعامل جز يکي دو راه حل متفاوت چيز بيش‌تري نمي‌دانم، اما با اين‌حال به نظرم مي‌آيد که مساله‌ي حل شده‌اي نيست.

خب، مدتي در ضدخاطرات و آن يکي وبلاگ‌ام ننوشته بودم که دليل اصلي‌اش مشکل فني‌ي سايت‌ام بود. MT زده بود و پايگاه داده‌اش را نصفه و نيمه پر کرده بود و حال ديگر راه‌وار نمي‌شد تا پست جديدي بنويسم و او هم بفرستد به اين مکان بزرگ‌وار. کوتاه بگويم که باز هم خواهم نوشت.

تست!!!