لوس ايريگاري
پيش‌تر Ú©Ù‡ درباره‌ي کار آلن سوکال (Alan Sokal) –Ùيزيک‌دان‌اي Ú©Ù‡ Øمله‌هايي اساسي به کاربردهاي شبه‌علم متداول در علوم اجتماعي Ùˆ به طور خاص آن موجودات پست‌مدرن‌شان وارد کرده بود- چيزهايي نوشته بودم،‌ با نام لوس ايريگاري (Luce Irigaray) آشنا شده بودم. او کسي است Ú©Ù‡ آلن سوکال به طور مشخص درباره‌اش بسيار پرداخته است Ùˆ Øمله‌هاي نابي به او Ù…Ø·Ø±Ø Ú©Ø±Ø¯Ù‡ – آن‌چنان Ú©Ù‡ اسم‌اش از خاطرم Ùراموش نمي‌شود (البته اگر سرم به چيزي نخورد). Øتي در نمايش‌گاه کتاب سال پيش نيز کتابي از ايريگاري ديدم، ولي به دليل آن‌که اصلا ربطي به Øوزه‌ي کاري‌ام –و Øتي زمينه‌ي مطالعه‌ي Ùعلي‌ام- نداشت از خير خريدش صرÙ‌نظر کردم. همه‌ي اين‌‌ها را Ú¯Ùتم تا بگويم پويان با استادي مقاله‌اي درباره‌ي او را ترجمه کرده است. خواندن مقاله‌اش را –با اين‌که براي من دشوار بود- پيش‌نهاد مي‌کنم.
2 thoughts on “لوس ايريگاري”
سلام و ممنون از لینکت:)
اØتمالاً شایستگی چندانی در اینمورد ندارم Ú©Ù‡ از زبان پست مدرنیستها دÙاع کنم – Ùˆ اصولاً قصد اینکار رو هم ندارم. امّا، بنظرم یه چیز رو نباید Ùراموش کنیم؛ سوکال Ùˆ بریسمون از منظری علمی به مسأله توجّه کردن. در واقع با دیسکورسی علمی Ùˆ مدرن (خصوصاً مدرنیتة علمی) بسراغ متون پسامدرن رÙته‌ان. قبل از اینکه نظرم رو روشنتر باهات در میون بذارم، تا یادم نرÙته بگم Ú©Ù‡ در همون سال Û¹Û¶ استÙÙ† کاتس (استاد جامعه‌شناسی دانشگاه ترنت، Ú©Ù‡ علاقة زیادی به پسامدرنیسم هم داره)ØŒ مقاله‌ای چاپ کرد به اسم «چطور پست مدرن Øر٠بزنیم Ùˆ بنویسیم» Ú©Ù‡ خوشبختانه Øسینعلی نوذری به Ùارسی ترجمه‌اش کرده. مقاله، بنمایة طنز داره Ùˆ راهکار ارائه میده. مثلاً میگه بجای اینکه بگین: باید به نظرات مردم خارج از جامعة غربی گوش Ùرادهیم تا دربارة جهتگیریهای Ùرهنگی‌ای Ú©Ù‡ بر ما تأثیر میگذارند چیزهایی Ùرابگیریم. بگین: باید به چندآوامندیهای بین٠متنی٠دیگران٠پسا-استعماری٠خارج از Ùرهنگ٠غربی گوش Ùرادهیم تا دربارة جهتگیریهای نرواژمØورانه‌ای Ú©Ù‡ واسطة تعیین هویّتهای ما میگردند چیزهایی Ùرا بگیریم.
امّا در مورد انتقاد اصلیم به سوکال… میدونی؛ نمیخوام بگم Ú©Ù‡ پست‌مدرنها مثل آدم Øر٠میزنن ها… Øتّی نمیخوام بگم، Ú©Ù‡ ØرÙاشون درسته. مثالهایی Ú©Ù‡ سوکال آورده Ùˆ تو هم ذکر کردی همین رو به ÙˆØ¶ÙˆØ Ù†Ø´ÙˆÙ† میده. امّا، یادمون باشه Ú©Ù‡ متÙکّر پسامدرن، تو Ú¯Ùتمان Ùˆ اÙÙ‚ÛŒ قلم میزنه Ùˆ صØبت میکنه، متÙاوت با اÙÙ‚ عالم – بمعنی دقیقش. توی دیسکورس متÙکّر پسامدرن، جدیّت Ùˆ هد٠جاش رو به بازی (play) میده. Øتّی اگه این بازی با نظریه‌های علمی باشه؛ چراکه پست‌مدرن معتقده Ú©Ù‡ نظریه آینة تمام نمای Øقیقت نیست. پس بخودش این اجازه رو میده Ú©Ù‡ به بازیش بگیره Ùˆ اصلاً علما رو به ستوه بیاره. بیشترین تلاش متÙکّر پسامدرن اینه Ú©Ù‡ Hierarchy Ùˆ سروری سلسله مراتبی رو با Anarchy Ùˆ بی‌سروری تعویض کنه Ùˆ اصلاً براش مهم نیست Ú©Ù‡ سروری علم Ùˆ اپیستمة مدرن رو زیر سؤال ببره. (این تو رو یاد ÙÙˆÚ©Ùˆ نمیندازه؟) ضمن اینکه بنظرم توجّه اصلی متÙکّر پسامدرن برعکس متÙکّر مدرن، دالها هستند Ùˆ نه مدلولها. پس خیلی نباید دنبال شرØ٠مبتنی بر مدلول (با اکراه: معنی) آثارشون باشیم. شاید هیلیس (Ø´Ø§Ø±Ø Ø§ÛŒØ±ÛŒÚ¯Ø§Ø±Ø§ÛŒ) Ú©Ù‡ سوکال ازش نقل قول کرده، متوجّه این نبوده. شاید وقتی ایریگارای از ضع٠و Ùرموله نشدن٠مکانیک سیّالات در مقابل مکانیک جامدات میگه، منظورش اصلاً مدلولی علمی Ùˆ نشانه‌ای معادل در علم نباشه Ùˆ Ùقط از این موضوع بعنوان استعاره استÙاده میکنه. کما اینکه وقتی دربارة Ùیزیولوژی اندام جنسی زن Ùˆ مرد میگه، صرÙاً استعاره بکار میبنده؛ نه اینکه درس زیست‌شناسی بده. یا لاکان هم همینطور… (میدونی Ú©Ù‡ لاکان چند تا سمینار معرو٠داره Ú©Ù‡ با همین اسم – مثلاً سمینار دوّم – چاپ هم شدن. اصولاً میگن سمینارهای آخر عمر لاکان رو شاگردای نزدیکش هم نمیÙهمیدن!! واسه Ú†ÛŒ صØبت میکرده، خدا میدونه!) قبول دارم؛ واسة کسی Ú©Ù‡ ÙˆÙادار به زبان مدرنه، زبان پست‌مدرن غیرقابل تØمّل میشه. مثل این میمونه Ú©Ù‡ به یه منطق‌دان کلاسیک بگی اجتماع نقیضین امکانپذیره؛ خرخره‌ات رو میجوه!! (Ùکر کنم مثال چرندی بود!)
خوب، تمومش میکنم. میدونم Ú©Ù‡ چرت Ùˆ پرت Ú¯Ùتم. ولی خواستم بگم Ú©Ù‡ گمان نکنم هیچ پست‌مدرنی از این نقد ناراØت بشه Ú©Ù‡ بهش بگن، نوشته‌ات چرنده Ùˆ چرت Ùˆ پلا. اØتمالاً جوابش اینه Ú©Ù‡ بله چرنده؛ همونطور Ú©Ù‡ نوشتة تو چرنده. امّا سوء استÙاده‌ در کار نیست، شیّادی در کار نیست؛ چون هیچ Øقیقت Ù…Øض Ùˆ بهرة نابی وجود نداره Ú©Ù‡ ما شیّادی Ùˆ سوءاستÙاده کرده باشیم. (میدونی؛ رقیق‌تر این موضوع تو رشته‌هایی مثل جامعه‌شناسی، بین روشهای کمّی Ùˆ روشهای Ú©ÛŒÙÛŒ وجود داره… کمّی‌کارها، همیشه Ú©ÛŒÙی‌کارها رو متّهم میکنن Ú©Ù‡ شما ذهنیّت خودتون رو از تØقیقتون در میارین؛ Ú©ÛŒÙی‌کارها هم میگن، شما هم همینطور؛ مثلاً Ù…Ú¯Ù‡ نمیشه یه پرسشنامه رو طوری طرّاØÛŒ کرد Ú©Ù‡ خواست Ù…Øقق ازش دربیاد؟ — ربطی داشت؟! خدا میدونه!)
زیادی Øر٠زدم Ùˆ گمان کنم ابتدائیاتی رو Ú¯Ùتم Ú©Ù‡ Øتماً خودت هم بهش Ùکر کرده بودی… یه بار دیگه تأکید اوّل نوشته‌ام رو تکرار کنم Ú©Ù‡ قصد دÙاع نداشتم. (مسلّماً Øتّی نه به این معنا Ú©Ù‡ دÙاعی لازم نیست…) 🙂
چون Ú¯Ùتی میگم
اولا چرت Ùˆ پرت Ù†Ú¯Ùتی
د.ما خواهشا منابعی رو Ú©Ù‡ از اونها اطلاعاتت رو بدست میاری مثل چطور پست مدرن Øر٠بزنیم Ùˆ بنویسیم رو Ú©Ù‡ Ú¯Ùتی نام ببر
ترجه کجاست کتابه وبلاگی چیزیه جاییه
ممنون.