ضدخاطرات

برزيل!

آيا ماهي‌هايي که کلي کار روي سرشان ريخته هم عاشق مي‌شوند؟
اصولا اين يک روش مطمئن براي جلوگيري از عشق است: کار روي سر خودت بريز! هر وقت خواستي عاشق شوي، سرت را به اندازه‌ي يک ساعت چت شبانه و دو ساعت آخر هفته خالي کن.
(البته اين قضيه در مورد من برقرار نيست. مگر نمي‌بينيد “ماهي” اسم دخترانه است؟)

از ديکتاتوري تا دموکراسي (چارچوبي نظري براي کسب آزادي)
نويسنده: جين شارپ
مترجم: جادي – از انجمن بدون مرز

فهرست:
1 – مواجهه واقع‌بينانه با ديکتاتوري‌ها
2 – خطرات مذاکره
3 – قدرت از کجا مي‌آيد؟
4 – ديکتاتوري‌ها ضعف‌هايي دارند
5 – به کارگيري قدرت
6 – ضرورت برنامه‌ريزي استراتژيک
7 – برنامه‌ريزي استراتژيک
8 – کاربرد مبارزه‌طلبي سياسي
9 – فروپاشاندن ديکتاتوري‌ها
10 – زيربناي دموکراسي پايدار
پيوست: روش‌هاي اقدام غيرخشونت‌آميز

ساليان سال، يکي از مهم‌ترين نگراني‌هاي من اين بوده است که مردم چگونه مي‌توانند جلوي به وجود آمدن ديکتاتوري‌ها را بگيرند يا ديکتاتوري‌هاي موجود را از بين ببرند. اين علاقه ناشي از اين عقيده است که هيچ انسان‌اي نبايد تحت تسلط انسان‌اي ديگر زندگي کند و يا توسط حکومت‌هاي ديکتاتور از ميان برداشته شود. (از پيش‌گفتار)

تاکنون در اين وبلاگ چندان کتاب معرفي نکرده‌ام يا اگر هم کرده باشم بيش‌تر نظرم را درباره‌ي کتاب‌اي نوشته‌ام تا معرفي‌ي صرف. اما اين پست جدا معرفي‌ي کتاب است و آن هم معرفي‌ي خالص! لازم است بگويم با اين‌که کتاب را نخوانده‌ام اما معرفي‌اش را در اين روزگار مناسب مي‌دانم. مي‌توانيد کتاب را از اين‌جا بگيريد.

قسم به لخ‌لخِ دمپايي‌هاي کهنه‌
قسم به خاکستر عکس‌هاي سوخته
و کتاب‌هايي که نوشته نشده
توقيف شدند.

به ياد کاپشن جبهه‌اي‌هاي زيبايي خفه‌کن
به ياد bootstrapping صف‌هاي دشمن‌شکن هميشه در صحنه
و عقل جمعي‌ي boost شده‌اي که هميشه
به زير پله‌ها ختم مي‌شد.

طبق تصميم‌هاي انجام گرفته از اين پس دروس بي‌عفتي‌ي زير از سيلابس درسي‌ي مهندسي کامپيوتر حذف خواهند شد:

-گرافيک کامپيوتري، پردازش تصوير، شناخت الگو، بينايي ماشين
-پايگاه داده، ذخيره و بازيابي‌ي اطلاعات
-هوش مصنوعي،‌ سيستم‌هاي پشتيبان تصميم‌گيري، سيستم‌هاي خبره Ùˆ …
-همه‌ي درس‌هايي که در آن به طراحي واسط کاربر پرداخته مي‌شود.
-همه‌ي درس‌هايي که در آن از واسط‌هاي نر و ماده ممکن است استفاده شود.

در ضمن از اين پس تمام مانيتورهاي LCDØŒ Flat Ùˆ … سايت دانش‌گاه‌ها جمع Ùˆ به جاي آن‌ها مانيتورهاي هرکولس سبز Ùˆ ترجيحا زرد رو به قهوه‌اي جانشين خواهد شد. در صورت موجود نبودن مي‌توان از مانيتورهاي CGA استفاده کرد. طبق استيفاي انجام شده حداکثر 1 Ùˆ 2 بيت به ترتيب براي حالت حلال Ùˆ مکروه قابل پذيرش است. استفاده از بيت‌هاي رنگي‌ي بيش‌تر حرام است.

-بستني‌ي ميوه‌اي مي‌خوري؟
-فالوده اخوي!

بايد ولش کني؟
آينده مونده تا بياد!
آيا همه چيز رو بايد ول کرد؟
زمانِ در کاسه را بشماريد.
يادش نيست که به ازاي هر دم‌اي، بازدم‌اي هست.
“من با ذهن‌ام يافتم‌اش،
من ديدم‌اش”
صاعقه!
دست‌ات رو از سرم بردار
بگذار شهر اين‌جا بيايد.
و باز هم يادش نيست که ازاي هر بازدم، دم‌اي نيست.
ستاره‌ها را نشماريد
راي‌ها را نشماريد
سنجاقک‌ها را نشماريد
چشم به انتظار طور نباشيد
صليب را با پست صادر نکنيد
مي‌شکند
و صليب شکسته سخت خش‌دار است.
حالا تو هرمونتيست جرات داري بيا و تفسيرش کن!
“استخوان‌هاي‌ات را …
استخوان‌هاي‌ات را … !“

من مي‌دونم نتيجه‌ي انتخابات Ú†ÙŠ مي‌شه. مثل روز برام روشنه! ولي ازم نخوايد به‌تون بگم. چند ساعت صبر کنيد بعد … نه! حتي فردا شب هم نمي‌دونيد.

البته هيچ ربطي به وضعيت اخير دنيا ندارد (گرچه اگر بخواهيد ربط پيدا مي‌کند) اما از آدم‌هايي که فقط زمان‌هايي که کار دارند سر و کله‌شان پيدا مي‌شود و نسبت به‌ات اظهار لطف و محبت مي‌کنند خيلي خوش‌ام نمي‌آيد. من اين‌طوري‌ام؟! سعي کرده‌ام نباشم. گرچه هيچ‌وقت نمي‌توان مطمئن بود که براي هيچ‌کس اين‌طوري نبوده باشم. ولي جدا حال‌ام به‌ هم مي‌خورد از آن‌هايي که وقتي کارشان به تو گير نيست جواب سلام‌ات را هم نمي‌دهند. اه!
مي‌دانم که تو هم همين‌طور هستي!

اين ÙŠÚ©ÙŠ دو روزه Ú©Ù‡ شرق مي‌خواندم دهان‌ام بگويي نگويي باز مانده بود از اين‌که چطور دزد Ùˆ خائن Ùˆ …ÙŠ سابق، شده است کعبه‌ي آمال اين روزگار؟ نمي‌گويم نبايد روي هاشمي مانور داد –که انتخاب ديگر فجيع خواهد بود- اما ديگر خالي نبنديد!!! من به اين کارها مي‌گويم کارهاي ژورناليستي Ùˆ من از کارهاي ژورناليستي خوش‌ام نمي‌آيد.
بعد گاهي فکر مي‌کنم آيا شرق اصلا مخاطب هم دارد؟ اين روزها نگران مخاطب‌ام!

حال مي‌رسيم به سال خشم اسرافيل و لاله‌هاي زرد. خوب به يادش داري ديگر، نه؟ مي‌دانم، مي‌دانم! نمي‌شود فراموش‌اش کرد به اين سادگي آن سال را. سال سختي بود. همه چيز ديگر گونه شده بود. گل سرخ عاشقان، در لحظه‌ي وصال زرد مي‌شد، لبخندها در آخرين لحظات زهرخند مي‌شد و دست ياري سنگ. بله! حالا مي‌شود گفت ديگر، کار اسرافيل بود، اما تو که آن زمان نمي‌دانستي، مي‌دانستي؟
[…]

آدم گاهي حوصله‌اش از چيزهايي به سر مي‌رود. سر مي‌رود گاهي آدم حوصله‌اش از چيزهايي. چيزهايي به سر مي‌برند حوصله‌ي آدم را.خب، سر مي‌رود. بايد قبول کرد.
يعني: ديگر هيچ کلمه‌اي درباره‌اش نشنوم، هيچ حرفي نزنم، خسته‌ام، خواب‌ام مي‌آيد، کابوس‌اش را نبينما و تو –تويي که درباره‌ي آن ور مي‌زني- جلوي دهن‌ات را بگير: رنگ‌اش چشم‌ام را مي‌زند.
گشنگي بدجوري تاثير مي‌گذارد. آفريقا را نگاه کنيد. تاثيرش را نمي‌بينيد؟
مواظب روبات‌ها باشيد.
در ضمن لطفا هم‌ديگر را گاز نگيريد.

از ماشين پياده مي‌شوم. بايد به آن سوي خيابان بروم. کمي جلو ميروم تا به خط کشي برسم. چراغ عابر قرمز است. نور قرمز- نارنجي خورشيد مستقيم به چشم‌هاي‌ام مي‌خورد. به زمين چشم مي‌دوزم. لکه‌اي جلوي‌ام روي‌ زمين پخش شده است. به نظر مي‌‌رسد روغن ماشين باشد. کمي آن طرف‌تر هم حجم بزرگ‌تري از همان بر روي زمين ديده مي‌شود. قدمي به عقب برمي‌دارم. ناگهان چيزي به بازوي راست‌ام برخورد مي‌کند-خيلي آرام. مردي است پنجاه ساله. شايد هم بيشتر. عينک‌اش توجه‌ام را جلب مي‌کند. يکي از شيشه‌ها آن قدر نمره بالايي دارد که حتي لازم نيست دقت کني تا اين را بفهمي. آن ديگري معمول به نظر مي‌رسد: بايد حتما دقت کني تا حدود شماره‌اش را حدس بزني. دقت نمي‌کنم.
مي‌گويد: «ممکنه مرو به اون طرف ببريد؟»
نگاه از صورت‌اش برمي‌کشم و پاسخ مي‌دهم:
-«بله! خواهش ميکنم.»
لحظه‌اي سکوت مي‌کند. دوباره مي‌گويد: «من خوب نمي‌بينم. مي‌شه منو از خيابون رد کنيد؟!»
دوباره به صورت‌اش نگاه مي‌کنم. بچه‌گانه است. بخش‌هايي از صورت‌اش اصلاح شده ولي بر بخشهايي از آن هنوز موي کوتاه نشده ديده مي‌شود. اما اين‌ها اصلا در مقابل عينک‌اش به چشم نمي‌آيند.
-«بله! صبر کنيد چراغ سبز بشه. بعد مي‌برم‌تان.»
چراغ همان موقع سبز شد. صبر مي‌کنم تا ماشين‌هايي که از سمت مقابل مي‌آمدند رد شوند. سپس دست‌ام را حلقه مي‌کنم و درست مانند عروسي او را به ميان خيابان مي‌برم. کمي لق لق مي‌خورد. حتما لازم بود بگيرم‌اش.
به آن سمت خيابان مي‌رسيم. دستم را شل مي‌کنم. اما او بازوي‌ام را محکم گرفته است. دستم را مي‌کشم. آزاد مي‌شوم. او فورا جلو مي‌پرد Ùˆ گردن‌ام را مي‌گيرد. فشار مي‌دهد. نمي‌دانم Ú†Ù‡ بايد بکنم. پيرمرد براي‌ام بچه‌تر از آن بود Ú©Ù‡ انتظار چنين چيزي‌ را داشته باشم: غافلگير شدم. دو دستم را بي‌اختيار به سمت گردن‌ام حرکت مي‌دهم Ùˆ دست‌هاي او را مي‌گيرم. تکان نمي‌خورند. نفهميدم چند ثانيه گذشت Ú©Ù‡ متوجه شدم اين‌گونه از پس‌اش بر نمي‌آيم. دست‌اش را ول مي‌کنم Ùˆ با مشت به شکم‌اش مي‌کوبم. انتظار ندارم فايده چنداني داشته باشد. ولي فورا اثر کرد چون دستهاي‌اش را از دور گردن‌ام آزاد کرد. قدمي عقب مي‌رود. Ùˆ ناگهان روي زمين پخش مي‌شود. چند گام عقب مي‌روم. گردن‌ام را کمي مالش مي‌دهم: شديدا درد مي‌کند. حس تعجب Ùˆ تنفر با هم بر من حاکم است. به او Ú©Ù‡ بر Ù„Ú©Ù‡ روغني افتاده مي‌نگرم. منتظر ادامه اين نبردم. اما بلند نشد. اما بلند نشد چون … نمي‌توانم باور کنم. آن Ù„Ú©Ù‡ روغن نبود، خون بود. حسابي مي‌ترسم. جلوتر مي‌روم. خم مي‌شوم. عينک‌اش هنوز بر چهره است. شکم‌اش خونين است. نمي‌‌دانم چرا ولي عينک‌اش را برمي‌دارم. پشت آن چيزي نيست. يعني اينکه چشمي نيست. همين! دستهاي‌ام کاملا خونين‌اند. عينک را بر چشم مي‌گذارم Ùˆ به سمت فردي‌ Ú©Ù‡ منتظر چراغ سبز عابر پياده است مي‌روم. مي‌گويم:
«ممکنه مرو به اون طرف ببريد؟»