گروه ÙلسÙÙ‡ علم دانش‌گاه امیرکبیر
نمی‌خواهم بی‌ادب، مغرور یا از خود-راضی جلوه کنم، اما برای‌ام جدا این سوال پیش آمده Ú©Ù‡ چرا دانش‌گاه امیرکبیر تصمیم Ú¯Ø±ÙØª گروه ÙلسÙه‌ی علم راه بیاندازد؟
مشکل چیست؟
مشکل استادهای این رشته هستند. شش استادی Ú©Ù‡ به عنوان اعضای اصلی گروه ÙلسÙه‌ی علم معرÙÛŒ شده‌اند چنین ØªØØµÛŒÙ„اتی دارند: چهار Ù†ÙØ± «دکتری ÙلسÙÙ‡ اسلامی»، یک Ù†ÙØ± «دکتری ÙلسÙÙ‡ Ùˆ کلام اسلامی» Ùˆ یکی هم «معادل دکتری از ØÙˆØ²Ù‡ علمیه قم».
پنج استاد هم‌کار هم هیچ‌کدام ÙÛŒÙ„Ø³ÙˆÙ ØØ±Ùه‌ای نیستند: Ùیزیک، ریاضی، مهندسی‌ی پزشکی، مهندسی کنترل (در واقع وجود این Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ بسیار هم خوب است اگر هسته‌ی اصلی‌ی گروه ÙÛŒÙ„Ø³ÙˆÙ ØØ±Ùه‌ای بودند).
نگاه‌ای به سابقه‌ی ØªØØµÛŒÙ„ی‌ی اعضای اصلی‌ی گروه نشان می‌دهد Ú©Ù‡ هیچ‌کدام ربط مستقیمی به ÙلسÙه‌ی علم نداشته‌اند. بعضی‌های‌شان ÙلسÙه‌ی علم درس داده‌اند ولی در این زمینه پژوهش مربوطی نکرده‌اند. نزدیک‌ترین ربط اینان به ÙلسÙه‌ی علم کارهایی است از جمله ترجمه‌ی یک کتاب ÙلسÙه‌ی علم، داشتن کارشناسی‌ی ارشد در ÙلسÙه‌ی غرب از دانش‌گاه تهران، «تالی٠مقالاتی در باب ØØ±Ú©ØªØŒ برهان ØØ±Ú©Øª Ùˆ مبدا Ùˆ معاد»، «سخنرانی در دو همایش Ú©Ù‡ توسط دانشکده Ùیزیک دانشگاه امیرکبیر برگزار شده بود در زمینه ÙلسÙÙ‡ علم» Ùˆ «اشتغال به پژوهش در Ù…Ø¹Ø±ÙØªâ€ŒØ´Ù†Ø§Ø³ÛŒ Ùˆ ÙلسÙÙ‡ علم» (نتیجه‌اش؟) Ùˆ همین!
دست٠کم باور من این است Ú©Ù‡ تا وقتی در زمینه‌ای پژوهش نکرده باشی نمی‌توانی به خوبی آن را درس بدهی Ùˆ در نتیجه هیچ نمی‌دانم Ú©Ù‡ این استادان Ú©Ù‡ نه زمینه‌ی تخصصی‌شان ÙلسÙه‌ی علم است Ùˆ نه ØØªÛŒ پژوهش‌ای مرتبط انجام داده‌اند به Ú†Ù‡ دلیل‌ای نیت کرده‌اند Ú©Ù‡ به دانش‌جویان بی‌چاره ÙلسÙه‌ی علم بیاموزانند.
من مخال٠وجود گروه ÙلسÙه‌ی علم در دانش‌گاه امیرکبیر یا هر جای دیگری نیستم – Ú©Ù‡ Ø§ØªÙØ§Ù‚ا به نظرم گروه Ù…Ùیدی می‌تواند باشد. در ضمن من مخال٠درس دادن این Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ هم نیستم. اما اعتقادم بر این است Ú©Ù‡ ØªØØµÛŒÙ„‌کردگان ÙلسÙه‌ی اسلامی به‌تر است استادهای زیر شاخه‌ای باشند از گروه ÙلسÙه‌ی دین یک دپارتمان ÙلسÙÙ‡ (بگذریم Ú©Ù‡ اگر نگاه اینان به اسلام، درون‌دینی باشد آیا اصلا می‌توانند زیرشاخه‌ی ÙلسÙÙ‡ در نظر Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ شوند یا به‌تر است به دپارتمان‌های دیگر Ú©ÙˆÚ† کنند).
آیا ایران در زمینه‌ی ÙلسÙه‌ی علم به طور خاص Ùˆ ÙلسÙÙ‡ به طور عام دچار Ù‚ØØ·â€ŒØ§Ù„رجال است؟ واقعیت این است Ú©Ù‡ «تصورم» این است Ú©Ù‡ تعداد ایرانیانی Ú©Ù‡ در زمینه‌ی ÙلسÙÙ‡ پژوهش یا ØªØØµÛŒÙ„ می‌کنند بسیار Ú©Ù… هستند. اما بر این باور هم نیستم Ú©Ù‡ این‌همه دچار کم‌بود باشیم Ú©Ù‡ نتوانیم شش Ù†ÙØ± مناسب این کار بیابیم. وضع این‌قدر بد است؟ اگر این‌قدر بد است، چرا وقت خودمان Ùˆ دیگران را تل٠کنیم؟ اسم این گروه را بگذاریم «گروه معار٠و ØÚ©Ù…ت اسلامی» Ùˆ خیال همه را Ø±Ø§ØØª کنیم!
* گروه ÙلسÙه‌ی علم دانش‌گاه امیرکبیر
نکته‌ی اضاÙÙ‡: کامنت شخص‌ای به نام رهگذر در وبلاگ ØØ§Ù…د قدوسی توجه مرا به این سایت جلب کرد.